Raigad Fort Information In Marathi : रायगड किल्ला रायगड महाराष्ट्र प्रवास माहिती आणि मुख्य आकर्षणे

रायगड किल्ला हे महाराष्ट्रातील प्रमुख पर्यटन स्थळांपैकी एक आहे आणि हा डोंगरी किल्ला रायगड जिल्ह्यात आहे. मराठा साम्राज्याच्या छत्रपती शिवाजी महाराजांनी १६७४ साली हा किल्ला आपल्या साम्राज्याची राजधानी म्हणून घोषित केला. रायगड किल्ला समुद्रसपाटीपासून 2700 फूट उंचीवर आहे. जे सह्याद्रीच्या पर्वत रांगेत वसलेले आहे. Raigad Fort Information In Marathi

हे पण वाचा

Rajmachi Fort Trek

Raigad Fort, Maharashtra: How To Reach, Best Time

रायगड किल्ला हा एक उत्तम शनिवार व रविवार गेटवे आहे जो पर्यटकांमध्ये लोकप्रिय आहे आणि प्राचीन मराठा साम्राज्याचा वारसा पाहण्याची संस्मरणीय संधी प्रदान करतो. तुम्हालाही महाराष्ट्र राज्यातील रायगड किल्ल्याबद्दल जाणून घ्यायचे असेल तर आमचा हा लेख नक्की वाचा – 10 Forts in Raigad To Experience Its Rich Heritage In 2024

YES Bank Personal Loan 2023 : 40 लाखा पर्यंत सर्वात जलद आणि अल्प व्याज दराने देणारं कर्ज, पहा सविस्तर

1.रायगड किल्ल्याचा इतिहास

रायगडचा किल्ला चंद्रराव मोर्स यांनी 1030 मध्ये बांधला होता आणि हा किल्ला रायरीचा किल्ला म्हणून ओळखला जात होता. १६५६ साली हा किल्ला छत्रपती शिवाजी महाराजांच्या ताब्यात आला. शिवाजी महाराजांनी रायरी किल्ल्याचा जीर्णोद्धार व विस्तार केला आणि त्याचे नाव रायगड किल्ला असे ठेवले. म्हणजे राजाचा किल्ला. रायगडचा किल्ला आपल्या ताब्यात घेतल्यानंतर शिवाजी महाराजांनी जवळच दुसरा लिंगाणा किल्लाही बांधला.

Maharashtra Tourism

1689 मध्ये झुल्फिकार खानने रायगडचा किल्ला ताब्यात घेतला आणि मुघल सम्राट औरंगजेबाने त्याचे इस्लामगड असे नामकरण केले. 1765 मध्ये, रायगड किल्ला ब्रिटिश ईस्ट इंडिया कंपनीच्या सशस्त्र कारवायांसाठी ओळखला जात होता. ९ मे १८१८ रोजी रायगडचा किल्ला इंग्रजांच्या ताब्यात आला. पण आता ते एक उत्तम पर्यटन स्थळ म्हणून ओळखले जाते.

2.रायगड किल्ल्याची रचना Raigad Fort Architecture

रायगड किल्ल्याच्या रचनेबद्दल सांगायचे तर, शिवाजीची समाधी, राज्याभिषेक स्थळ आणि सध्याचे शिवमंदिर याशिवाय रायगड किल्ल्याची इतर सर्व ठिकाणे भग्नावस्थेत बदलली आहेत. सहा खोल्या असलेल्या किल्ल्याच्या अवशेषांमध्ये आजही राणीच्या चौथऱ्याचा समावेश आहे. किल्ल्याचा मुख्य वाडा लाकडाचा वापर करून बांधण्यात आला होता. टेहळणी बुरूज, बालेकिल्ला आणि दरबार हॉलचे अवशेष अवशेषांमध्ये समाविष्ट आहेत आणि पर्यटकांचे आकर्षण राहिले आहेत. Raigad Fort Information In Marathi

Raigad fort Mahad

गडाच्या समोरून गंगासागर तलाव वाहतो. किल्ल्याजवळ हिराणी बुर्ज किंवा हिरकणी बस्ती म्हणून ओळखली जाणारी एक प्रसिद्ध भिंत आहे. किल्ल्याच्या आत असलेला मेना दरवाजा हा एक दुय्यम प्रवेशद्वार आहे जो राजेशाही महिलांसाठी खाजगी प्रवेशद्वार म्हणून वापरला जात असे. येथे बांधलेल्या पालखी दरवाज्यासमोरच तीन काळ्या खोल्यांची रांग आहे ज्यांना गडाचे धान्य कोठार म्हणून ओळखले जाते. किल्ल्याचा टकमक टोक पॉईंट देखील पाहू शकतो जिथून कैद्यांना मारले गेले.

3.रायगड किल्ला उघडण्याच्या आणि बंद करण्याच्या वेळा Raigad Fort Timing

रायगड किल्ला पर्यटकांसाठी आठवड्याचे सातही दिवस सकाळी ८ ते संध्याकाळी ६ पर्यंत खुला असतो. Raigad Ropeway

4 .रायगड किल्ल्याचे प्रवेश शुल्क Raigad Fort Entry Fee

रायगड किल्ल्यामध्ये भारतीय नागरिकांकडून प्रति व्यक्ती 10 रुपये आणि परदेशी नागरिकांकडून प्रति व्यक्ती 100 रुपये आकारले जातात.

3.रायगड किल्ल्याच्या आजूबाजूला भेट देण्याची प्रमुख पर्यटन स्थळे

रायगड किल्ल्याच्या आजूबाजूला अनेक प्रेक्षणीय स्थळे आहेत, ज्यांची भेट हा एक वेगळाच अनुभव आहे. चला तर मग आम्ही तुम्हाला रायगड किल्ल्यातील मुख्य आकर्षणांची माहिती देऊ.

4.रायगड किल्ल्याचे प्रवेश शुल्क Raigad Fort Entry Fee

रायगड किल्ल्यामध्ये भारतीय नागरिकांकडून प्रति व्यक्ती 10 रुपये आणि परदेशी नागरिकांकडून प्रति व्यक्ती 100 रुपये आकारले जातात.

5.रायगड किल्ल्याच्या आजूबाजूला भेट देण्याची प्रमुख पर्यटन स्थळे Places To Visit Near Raigad Fort Raigad Maharashtra

रायगड किल्ल्याच्या आजूबाजूला अनेक प्रेक्षणीय स्थळे आहेत, ज्यांची भेट हा एक वेगळाच अनुभव आहे. चला तर मग आम्ही तुम्हाला रायगड किल्ल्यातील मुख्य आकर्षणांची माहिती देऊ.

5.1 टकमक टोक बिंदु रायगढ़ किला Takmak Tok Point Raigad Fort

टकमक टोक पॉइंट, ज्याला पनिशमेंट पॉइंट म्हणूनही ओळखले जाते, सह्याद्री पर्वतरांगांचे आकर्षक दृश्य देणारा 1200 फूट उंच खडक आहे. टकमक टोक पॉइंट रायगडचे लोकप्रिय दृश्य देते. याच खोऱ्यात देशद्रोह करणाऱ्यांना शिक्षा झाली. हे ठिकाण सुंदर आणि पर्यटनाच्या दृष्टीने धोकादायक आहे.टकमक टोक पॉइंट, ज्याला पनिशमेंट पॉइंट म्हणूनही ओळखले जाते, सह्याद्री पर्वतरांगांचे आकर्षक दृश्य देणारा 1200 फूट उंच खडक आहे. टकमक टोक पॉइंट रायगडचे लोकप्रिय दृश्य देते. याच खोऱ्यात देशद्रोह करणाऱ्यांना शिक्षा झाली. हे ठिकाण सुंदर आणि पर्यटनाच्या दृष्टीने धोकादायक आहे. Raigad Fort Information In Marathi

5.2 जिजा माता पॅलेस – Jijamata Palace

रायगड किल्ल्यातील जिजामाता पॅलेस हा शिवाजी महाराजांच्या आई जिजाबाईंना समर्पित आहे. जिजाबाई ही उच्च संस्कारांची आणि आत्मीय स्त्री म्हणून ओळखली जात होती. या वाड्याच्या मुख्य आकर्षणात जिजाबाईंच्या समाधीचाही समावेश आहे. ब्रिटीश राजवटीत या वाड्याचे मोठ्या प्रमाणात नुकसान झाल्यामुळे त्याची मूळ रचना आणि भव्यता हरवली आहे.

5.3गंगासागर तलाव – Gangasagar Lake Raigad

रायगड किल्ल्यातील मुख्य पर्यटन स्थळामध्ये समाविष्ट असलेला गंगासागर तलाव हा पाचपड येथे असलेला एक कृत्रिम तलाव आहे. गंगासागर तलाव छत्रपती शिवाजी महाराजांच्या काळात बांधण्यात आला. शिवरायांच्या राज्याभिषेकाच्या वेळी गंगा नदीच्या पाण्याने या तलावाची निर्मिती झाल्याचे मानले जाते. रायगड किल्ल्यासमोर गंगासागर तलाव आहे आणि तो बर्फाच्छादित खडकाने वेढलेला आहे. या तलावाजवळ क्वीन्स चेंबरही आहे. हा तलाव पर्यटकांना आकर्षित करतो.

५.४ जगदीश्वर मंदिर रायगड Jagdishwar Temple Raigad Fort

रायगड किल्ल्यावरील निसर्गरम्य जगदीश्वर मंदिर हे शिवाजी महाराजांनी बांधलेले हिंदू मंदिर आहे. जे महाडपासून उत्तरेला सुमारे 25 किलोमीटर अंतरावर आहे. जगदीश्वर मंदिरात शिवरायांची भक्ती आणि श्रद्धेचे चित्रण आहे. शिवाजी महाराज या मंदिरात रोज येत असत. हिंदू मंदिर असूनही, जगदीश्वर मंदिरावरील घुमट मुघल स्थापत्यकलेचे प्रतिबिंब आहे. या मंदिराचे मुख्य दैवत भगवान जगदीश्वर आहे. रायगड किल्ल्यावर येणारे पर्यटकही देवतेचे दर्शन घेण्यासाठी मंदिरात येतात.

5.4 रायगड संग्रहालय

रायगड किल्ल्याच्या सहलींमध्ये समाविष्ट असलेले रायगड संग्रहालय, रायगड किल्ल्याच्या खालच्या स्थानकावर आहे. रायगड किल्ला श्री निनादजी बेडेकर आणि श्री बाबा साहेब पुरंदरे यांनी मराठा इतिहासकारांनी बांधला होता. या संग्रहालयात शिवाजी महाराजांच्या साम्राज्याची वेगवेगळी चित्रे पाहता येतील. जे मराठा साम्राज्याच्या कलाकृती आणि संस्कृतीबद्दल सांगते. या संग्रहालयाला भेट देताना एक चित्रपटही दाखवला जातो.

5.5 महाड रायगड किल्ला Mahad Raigad

महाड हे एक लहान शहर आहे आणि रायगड किल्ल्याजवळ वसलेले ठिकाण आहे. महाड शहर सावित्री नदीच्या काठावर वसलेले असून ते जलवाहिनीसाठी ओळखले जाते. महाड शहरात डॉ. बाबासाहेब भीमराव आंबेडकर यांच्या स्मरणार्थ स्मारक बांधण्यात आले असून त्यात प्राचीन वास्तू व लेणी इत्यादींचा समावेश आहे. येथील सर्वात लोकप्रिय पर्यटन स्थळ म्हणजे श्री वरद विनायक मंदिर. हे देवस्थान राज्यातील ‘अष्ट विनायक’ देवस्थानांपैकी एक मानले जाते.पर्यटन स्थळ म्हणून या महाडमध्ये पर्यटकांना आवडणाऱ्या अनेक गोष्टी आहेत.

5.5 रायगडमधील राजभवन Raj Bhavan In Raigad

राजभवन, रायगडमधील भेट देण्याच्या ठिकाणांपैकी एक, हे ठिकाण आहे जेथे मराठा साम्राज्याच्या शिवाजी महाराजांनी त्यांचे राज्य कारभार शौर्याने आणि सन्मानाने केले. या वास्तूची रचना मराठा काळातील कलाकृती दर्शवते. इमारतीच्या बांधकामाच्या वेळी लाकडी खांबांवर तसेच दुहेरी व्यासपीठावर इमारत उभारण्यात आली होती. राजभवनात तुम्ही प्राचीन काळातील शाही स्नानाचे ठिकाणही पाहू शकता.

5.6 राणीचा राजवाडा रायगड Queen’s Palace Raigad Fort

रायगड किल्ल्यातील आणखी एक महत्त्वाचे ठिकाण म्हणजे राणीचा वाडा, जो राणी वास म्हणूनही प्रसिद्ध आहे. गंगासागर आणि कुशवात्रा तळोच्या मध्ये वसलेले आहेत. क्वीन्स पॅलेसमध्ये खाजगी कमोड आणि आंघोळीची सुविधा असलेल्या सहा खोल्या आहेत. या खोल्या शिवाजी महाराजांच्या राजेशाही राण्या वापरत असत. संपूर्ण राजवाडा लाकडाचा वापर करून बांधण्यात आला होता.

5.7 मधे घाट वॉटरफॉल Madhe Ghat Waterfalls Pune

रायगड किल्ल्यातील प्रमुख पर्यटन स्थळामध्ये समाविष्ट असलेले मढे घाट धबधबे महाराष्ट्रातील रायगड जिल्ह्यात आहेत आणि मधे घाट ते पुणे हे अंतर सुमारे 62 किमी आहे. मधे घाट धबधबा हा हिरवीगार झाडी, पराक्रमी टेकड्या आणि सुंदर नद्या यांचा नैसर्गिकरित्या सुंदर संयोजन आहे. पर्यटक या सुंदर धबधब्याला भेट देऊन आनंद लुटतात.

रायगड किल्ला का प्रसिद्ध आहे ? Why is Raigad Fort famous ?

१६७४ मध्ये छत्रपती शिवाजींनी या किल्ल्याचा जीर्णोद्धार करून आपली राजधानी केली. रायगड किल्ल्यावर जमिनीवरून काही मिनिटांत किल्ल्यावर पोहोचण्यासाठी रोप वेची सुविधा उपलब्ध आहे. किल्ल्यावरून ‘गंगा सागर सरोवर’ म्हणून ओळखले जाणारे कृत्रिम तलाव देखील दिसते.

What is the famous food of Raigad ? रायगडचे प्रसिद्ध खाद्यपदार्थ कोणते ?

येथील स्थानिक खाद्यपदार्थांमध्ये दक्षिण आणि उत्तर भारतीय खाद्यपदार्थांचे मिश्रण असलेल्या महाराष्ट्रीयन खाद्यपदार्थांचे वर्चस्व आहे. हे ठिकाण करी आणि फ्राईजच्या मसालेदार अन्नासाठी ओळखले जाते. मिसळ – बटाटे, मटार आणि इतर स्प्राउट्सची मसालेदार ग्रेव्ही, तोंडाला पाणी आणणारे जेवण बनवते.