शिवनेरी किल्ला : SHIVNERI FORT
शिवनेरी बद्दल माहिती : Infomation About Shivneri
हा किल्ला महाराष्ट्रातील पुणे जिल्ह्यातील जुन्नर शहरात आहे. हा किल्ला मराठा साम्राज्याचे संस्थापक आणि राजा (१) छत्रपती शिवाजी महाराज यांचे जन्मस्थान म्हणून ओळखला जातो. हा किल्ला शहाजी राजे यांनी त्यांचे पुत्र छत्रपती शिवाजी महाराज आणि त्यांची पत्नी वीरमाता जिजाबाई यांच्या रक्षणासाठी बांधला होता. वरून पाहिल्यास किल्ला त्रिकोणी आकाराचा दिसतो जिथे प्रवेशद्वार नैऋत्य दिशेला आहे.
पूर्वी चढणे अवघड होते पण आता तुमचे स्वतःचे वाहन किल्ल्याच्या पार्किंगला जाते ज्यामुळे तुम्हाला गडाच्या मुख्य दरवाजापर्यंत पोहोचण्यासाठी साधारण ५ मिनिटे लागतात. शिवनेरी किल्ला हा किल्ला आहे जिथे छत्रपती शिवाजी महाराजांनी त्यांचे बालपण घालवले आणि शत्रूंचा सामना करण्यासाठी त्यांना अनेक तंत्रांचे प्रशिक्षण दिले गेले. गडावर दोन पुतळे आहेत, एक वीरमाता जिजाबाईचा आणि दुसरा छत्रपती शिवाजी राजांचा. किल्ल्यावर शिवाई देवीचे मंदिर आहे. या देवीच्या नावावरून शिवाजी हे नाव पडले. किल्ल्याच्या मध्यभागी बदामी तलाव नावाचा छोटा तलाव आहे. गडावर 2 पाण्याची टाकी देखील आहेत जी गंगा आणि यमुना आहेत असे म्हणतात जेथे टाकीमध्ये वर्षभर पाणी असते. Shivneri Fort
Lonavala tourist places : लोणावळ्यात भेट देण्यासाठी शीर्ष ठिकाणे
इतिहास: History
हा किल्ला आहे जिथे छत्रपती शिवाजी महाराजांचा जन्म 19 फेब्रुवारी 1630 रोजी झाला होता. याआधी शिवाजी महाराजांचे पिता शहाजी राजे यांनी त्यांच्या पत्नी जिजाबाई आणि त्यांचा मुलगा शिवाजी यांच्या रक्षणासाठी हा किल्ला जिंकला होता. १६३७ मध्ये किल्ला मुघलांच्या ताब्यात गेला. १६५० मध्ये मच्छिमारांनी मुघलांविरुद्ध बंड केले, पण मुघलांनी लढाई जिंकली. १६७३ मध्ये शिवाजी महाराजांनी किल्ला सरदार अजिजखान याच्यावर विजय मिळवून किल्ला जिंकण्याचा अयशस्वी प्रयत्न केला. 1678 मध्ये जुन्नर परिसर लुटला गेला आणि मराठा सैन्याने किल्ला ताब्यात घेण्याचा अयशस्वी प्रयत्न केला. 40 वर्षांच्या कालावधीनंतर 1716 मध्ये शाहू महाराजांनी हा किल्ला मराठा साम्राज्याच्या ताब्यात आणला आणि त्यानंतर तो पेशव्यांच्या ताब्यात देण्यात आला.
आर्किटेक्चर: Architecture
जुन्नरमधील शिवनेरी टेकडीवर शिवनेरी किल्ला बांधला आहे. ही 15 व्या शतकातील इमारत आहे ज्यामध्ये दगडी बांधकाम, भव्य दरवाजे, दरवाजे आणि खिडक्या त्रिकोणाच्या आकाराच्या तटबंदीमध्ये बंद आहेत. संपूर्ण रचना डोंगराच्या माथ्यावर एक मैलावर पसरलेली आहे. याला एकूण सात दरवाजे आहेत जे गडाच्या रक्षणासाठी वापरले गेले. यापैकी दोन दरवाजे शिवनेरी किल्ल्यावर प्रवेशद्वार म्हणून वापरले जात होते. एक टेकडीच्या नैऋत्य बाजूस आहे आणि दुसरा टेकडीच्या पश्चिमेकडील साखळी मार्ग/साखळी गेट आहे. साखळी दरवाजाला गडावर जाण्यासाठी जिना नाही. सैन्य साखळीच्या साहाय्याने टेकडीवर चढायचे. किल्ल्याच्या आत, एक मशीद, एक थडगे, एक प्रार्थना हॉल, एक ओव्हरहँगिंग, एक तलाव आणि तरुण शिवाजी महाराज आणि त्यांची आई जिजाबाई यांचे पुतळे आहेत. तलावाला बदामी तलाव असेही म्हणतात. परिसरामध्ये दोन सक्रिय पाण्याचे झरे देखील आहेत. Shivneri Fort
कोरफड शेती कशी करावी? । Aloe Vera Farming Details
शिवनेरी किल्ल्यावर कसे जायचे: How To Reach Shivneri Fort
शिवनेरी किल्ला पुण्यापासून अंदाजे 101 किलोमीटर अंतरावर आहे. आकर्षणापर्यंत पोहोचण्याचा सर्वोत्तम मार्ग म्हणजे राज्य परिवहन, रेल्वे किंवा हवाई मार्गाने पुण्यात पोहोचणे आणि नंतर शिवनेरी टेकडीच्या पायथ्याशी असलेले जुन्नरपर्यंत कॅबने जाणे. पुण्यात इंटरसिटी/भाड्याच्या कॅब सहज उपलब्ध आहेत पण जुन्नरला जाण्यासाठी कोणीही बस घेऊ शकतो किंवा स्वतः चालवू शकतो.
पुणे विमानतळापासून शिवनेरी ९४ किलोमीटर अंतरावर आहे. विमानतळावरून जुन्नरकडे जाणारा मार्ग विश्रांतवाडी लोहेगाव रोड – आळंदी रोड – सेंट ज्ञानेश्वर महाराज मार्ग – SH 58 – आळंदी रोड – आळंदी करोली रोड – चाकण आळंदी रोड – SH 52/ SH 111 – शिवनेरी रोड वरून जातो. पुढे एक किलोमीटरवर शिवनेरी टेकडीचा पायथा आहे. पायथ्यापासून गडावर चढणे अजून ३ किलोमीटरचे आहे.
रेल्वेने किंवा राज्य परिवहन बसने पुण्याला पोहोचणारे पुणे रेल्वे जंक्शन किंवा पुणे स्टेशन बस स्टँडवरून उतरतील. हे दोन्ही बिंदू एकमेकांपासून एक किलोमीटर अंतरावर आहेत. त्यामुळे प्रवाशांना शिवनेरीला जाण्यासाठी बसस्थानक किंवा रेल्वे स्थानकापासून अंदाजे 96 किलोमीटरचे अंतर पार करावे लागते.
जुन्नरमधील किल्ल्याच्या पायथ्याकडे जाणारा मार्ग संजय गांधी रोड – साधू वासवानी चौक – राजा बहादूर मोतीलाल चौक – बंड गार्डन रोड – एसएच ६० – बीईजी रोड – डेक्कन कॉलेज रोड – आळंदी रोड – सेंट ज्ञानेश्वर महाराज मार्ग – एसएच मार्गे जातो. 58 – आळंदी करोली रोड – चाकण आळंदी रोड – NH 60 – SH 111/ SH 52 – शिवनेरी रोड. येथून पायथ्याशी जाण्यासाठी प्रवाशांना आणखी एक किलोमीटरचा प्रवास करावा लागतो. तेथून गडावर जाण्यासाठी जिना चढणे किंवा ३ किलोमीटरचा ट्रेक करणे निवडता येते. Shivneri Fort
महाराष्ट्रातील सर्वात उंच १० शिखरे 10 highest peaks in Maharashtra
आत आणि आजूबाजूला करण्यासारख्या गोष्टी: THINGS TO DO IN AND AROUND
या गडाच्या आजूबाजूला भेट देण्यासारखी अनेक ठिकाणे आहेत आणि जर तुम्ही महाराष्ट्र टूरच्या एजन्सीजसोबत तुमच्या सहलीची योजना आखली असेल तर ही प्रवासी पॅकेजेसचा एक भाग आहे – सर्वात महत्त्वाचे म्हणजे देवी शिवाईचे मंदिर. मंदिराच्या मागे असलेल्या खडकात सुमारे सात गुहा आहेत. शेवटच्या दरवाज्याने गडावर कोणी प्रवेश केला की पूर्वीच्या काळी धान्याचे कोठार असलेला अंबरखाना दिसतो. किल्ल्यातील पुरातन पाण्याची टाकीही पाहायला मिळतात. या ठिकाणी शिवाजी महाराजांचे स्मारक – शिवकुंज हे पुन्हा एकदा पाहण्यासारखे आहे. ज्या ठिकाणी शिवाजीचा जन्म झाला ते ठिकाणही पाहण्यासारखे आहे. कडेलोट कडा हे आणखी एक ठिकाण आहे जे किल्ल्यावर येणाऱ्या पर्यटकांना भेट देता येते.
भेट देण्यासाठी सर्वोत्तम वेळ: BEST TIME TO VISIT
हा किल्ला दिवसा सर्वात चांगला दिसतो. वास्तविक दिवसाची वेळ ही एकमेव वेळ आहे जेव्हा पर्यटकांना किल्ल्याच्या आसपास आणि आत परवानगी दिली जाते. दिवसाच्या प्रकाशामुळे अभ्यागतांना किल्ला व्यवस्थित पाहता येईल आणि अभ्यागतांच्या सुरक्षिततेच्या आणि सुरक्षिततेच्या नियमांचे पालन केले जाईल. किल्ल्याला वर्षभरात कधीही भेट देता येते; हिवाळा हा सर्वोत्तम काळ म्हणता येईल. ट्रेकिंगसाठीही हा किल्ला आवडते ठिकाण आहे. त्यामुळे या ठिकाणी भेट देण्यासाठी हिवाळा हा सर्वात अनुकूल काळ आहे. पावसाळा टाळावा कारण हा वर्षाचा काळ असतो जेव्हा निसरड्या खडकांमुळे ट्रेकिंग करणे खूप धोकादायक असते. हा किल्ला पर्यटकांसाठी दिवसभर खुला असतो.
गाय, म्हशीचे दूध वाढवण्याचे तीन सोपे उपाय | Increase Cow Buffalo Milk
भेट देण्यासाठी जवळची ठिकाणे:NEAREST PLACES TO VISIT
1.लेण्याद्री लेणी
2.श्री विघ्नहर गणपती मंदिर
3.जुन्नर लेणी
4.गिरिजात्माका मंदिर
5.विघ्नेश्वराचे मंदिर