प्रबळगड किल्ल्याची माहिती

नमस्कार मित्रांनो,

मित्रांनो महाराष्ट्राच्या इतिहासातील जिरेटोपात असणारा मनाचा तुरा म्हणजे महाराजांचे गडकोट होय.आजच्या ह्या लेखात आपण अश्याच एक दुर्गाबद्दल माहिती पाहणार आहोत तो म्हणजे प्रबळगड.

हे पण वाचा

Rajmachi Fort Trek

प्रबळगड किल्ल्याची प्राथमिक माहिती ( Basic information of Fort Prabalgad )

प्रबळगड किल्ला महाराष्ट्रातील रायगड जिल्ह्यात आहे. पश्चिम घाटाच्या बाजूने सह्याद्रीच्या पर्वतरांगांच्या मिठीत असलेला हा प्रेक्षणीय किल्ला आहे. हा किल्ला समुद्रसपाटीपासून 700 मीटर उंचीवर एका पठारावर आहे व प्रबळगड हा किल्ला इर्शाळगड आणि कल्याणगड यांचे ज्वलंत दर्शन देतो.

Raigad Fort Information In Marathi : रायगड किल्ला रायगड महाराष्ट्र प्रवास माहिती आणि मुख्य आकर्षणे

या कारणास्तव, प्रबळगडाला मोठे ऐतिहासिक महत्त्व देखील आहे कारण हा किल्ला टेहळणी बुरूज म्हणून वापरले जात असे. शिवाजी महारजांच्या कारकिर्दीत या किल्ल्याचा पुनर्जन्म झाला आणि आता पर्यटकांसाठी थकवणाऱ्या शहरी जीवनातून हा एक विलक्षण अनुभव देणारा किल्ला आहे. प्रबळगडचा भूभाग हिरव्यागार झाडांनी व्यापलेला आहे.

पावसाळ्यात हे ठिकाण अधिकच निसर्गरम्य बनते कारण धुक्याने पर्वत झाकलेले असतात आणि हिरव्यागार झाडीतून धबधबे बाहेर पडतात. मात्र, पावसाळ्यात ट्रेकिंग टाळावे. या शिखरावरून कोकण परिसर आणि आजूबाजूच्या पर्वतरंगांचे अप्रतिम दृश्य दिसते.

किल्ल्याचा ट्रेक अरुंद पायवाटेने घनदाट जंगलातून जातो. चढ-उताराचा हा भूभाग काही ठिकाणी खडकात कोरलेल्या झिगझॅग पायऱ्यांसह खडकाळ आणि उंच आहे. गडावर चढत असताना, धुक्याच्या मुकुटाने झाकलेले पठार विस्मयकारक दृश्य बनवते.

प्रबळगड किल्ल्यावर कसे जायचे (How to reach Fort Prabalgad)

मुंबईहून ट्रेनने कसे जावे-

मुंबई सेंट्रल ट्रेनमध्ये चढा आणि हार्बर मार्गावरील पनवेल रेल्वे स्टेशनवर उतरा. पनवेल बस स्थानकावरून राज्य परिवहन बसने ठाकूरवाडी गावात जा. ठाकूरवाडी हे गाव प्रबळगडाच्या पायथ्याचे गाव आहे आणि इथून तुम्हाला प्रबळमाची, पायथ्याचा थांबा, जिथून चढाई सुरू होते असा ट्रेक करावा लागतो.

कारने कसे जावे-

 पनवेलला जाईपर्यंत तुम्हाला मुंबई-पुणे एक्स्प्रेस वेवर वाशी मार्गे गाडी चालवावी लागेल. शेडुंग फाट्याहून ठाकूरवाडी गावाकडे वळसा घ्या.

विमानाने कसे जावे-

मुंबईचे छत्रपती शिवाजी महाराज आंतरराष्ट्रीय विमानतळ हे प्रबळगडाचे सर्वात जवळचे विमानतळ आहे. तुम्ही विमानतळावरून राज्य परिवहन बसने पनवेलला पोहोचू शकता आणि नंतर ठाकूरवाडीला जाऊ शकता.

पुण्याहून कसे जावे-

ट्रेनने कसे जावे-

 पुणे जंक्शन ते पनवेल स्टेशन पर्यंत ट्रेन पकडा जो 3 तासांचा प्रवास आहे. पनवेल बसस्थानक हे स्टेशनपासून चालत १५ मिनिटांच्या अंतरावर आहे आणि ठाकूरवाडीला जाण्यासाठी बसेस सहज उपलब्ध आहेत.

कारने कसे जावे-

लोणावळ्यामार्गे जुन्या पुणे द्रुतगती मार्गावर गाडी चालवा आणि शेडुंग फाटा पनवेल गाठा. तिथून ठाकूरवाडीला वळसा घ्या. हे अंदाजे 2-तासाचे ड्राइव्ह आहे.

लोणावळ्याहून कसे जावे-

ट्रेनने कसे जावे-

 पनवेल स्टेशनसाठी नियमित गाड्या उपलब्ध आहेत आणि प्रवासाला सुमारे 3 तास लागतात.

बसने कसे पोहोचावे-

 तुम्ही ग्रुप टूरसाठी खाजगी बस भाड्याने घेऊ शकता किंवा लोणावळ्याहून राज्य परिवहन मंडळाची बस पकडू शकता.

कारने कसे जावे-

 NH-48 वरून नवी मुंबईकडे जा आणि पनवेलला पोहोचा. पनवेलपासून 40 मिनिटांच्या ड्राईव्हने तुम्हाला ठाकूरवाडी येथे नेले जाईल.

प्रबळगड किल्ल्याला भेट देण्याची उत्तम वेळ (Best time to visit Prabalgad Fort)

हिवाळी ऋतू: पावसाळ्यानंतर, ऑक्टोबर ते जानेवारी हे आल्हाददायक महिने प्रबळगडच्या ट्रेकिंगसाठी उत्तम असतात. पावसामुळे हिरवीगार जंगले स्वच्छ होतात आणि पावसाने भरलेल्या मातीचा मादक सुगंध तुम्हाला मंत्रमुग्ध करतो.

पावसाळा: भूभाग खडकाळ असल्याने आणि घसरण्याची भीती असल्याने ट्रेकिंगसाठी पावसाळा हा सर्वात कमी पसंतीचा हंगाम आहे. जंगलांमध्ये अनेक कीटक आणि जळू देखील धोका निर्माण करतात. सतत पडणाऱ्या पावसामुळे ट्रेक अवघड आणि त्रासदायक होतो. मात्र, प्रचंड इच्छाशक्ती आणि प्रयत्नांनी ही मोहीम पावसाळ्यातही करता येते.

उन्हाळा: उन्हाळी हंगाम म्हणजे मार्च ते जून माती सैल करते आणि त्यामुळे ट्रेक थोडा निसरडा होतो. पण हवामान खूप थंड आणि सुखदायक आहे. पुरेशी काळजी आणि खबरदारी घेतल्यास ट्रेकिंगचा आनंद लुटता येतो. खडकाळ प्रदेश आणि खडकाळ पायवाटा किल्ल्याकडे साहसी  लोकांना आकर्षित करतात.

प्रबळगड किल्ल्याजवळ भेट देण्याची ठिकाणे (Places to visit on Fort Prabalgad)

कलावंतीण दुर्ग:  प्रबळगड पठाराजवळील हे ६८५ मीटर उंच शिखर आहे. हा ट्रेक तुम्हाला गडाच्या शिखरावर घेऊन जाणार्‍या दगडी पायऱ्यांनी चिन्हांकित केलेला आहे. रोमांच आणि साहस प्रेमींसाठी हे एक ठिकाण आहे. वरून विलोभनीय वाटणारी दृश्ये डोळ्यात साठवायला विसरू नका.

कर्नाळा पक्षी अभयारण्य:

  रायगड जिल्ह्यातील प्रबळगड जवळ वसलेले, अभयारण्य 150 हून अधिक स्थानिक पक्षी प्रजाती आणि सुमारे 37 स्थलांतरित प्रजातींना आश्रय देते. पक्षीनिरीक्षणाचा आणि अभयारण्यातील वनस्पतींच्या समृद्ध वैविध्याचा शोध घेण्याचा आनंद कोणीही घेऊ शकतो.

लुईसा पॉईंट: 

प्रबळगडापासून सुमारे 3 किमी अंतरावर, लुईसा पॉइंट हे माथेरानमधील एक अतिशय लोकप्रिय पिकनिक स्पॉट आहे. हे ठिकाण मनमोहक पर्वतांची  दृश्ये दर्शवते आणि येथून शार्लोट तलाव हिऱ्याचा हार असल्याचे दिसते. हे तुम्हाला इथे स्थायिक होण्यासाठी आणि तुमच्या आत्म्याचा सर्व थकवा दूर करण्यासाठी व तुमच्या मनाला आराम देण्यास प्रवृत्त करेल.

शार्लोट सरोवर: 

प्रबळगडापासून हा तलाव सुमारे ४ किमी अंतरावर आहे आणि तेथे जाण्यासाठी हलकी पायपीट करावी लागते. तुमच्या समोरच्या भव्य दृश्यांमध्ये डुबकी मारताना व  बेंचवर बसून आराम करण्यासाठी हे एक आदर्श ठिकाण आहे. चमकणारे पाणी, थेट पेंटिंगसारखे दिसणारे मूळ ढग प्रतिबिंबित करतात. एका टोकाला असलेला छोटा धबधबाही पावसाळ्यात जिवंत होऊन थकलेल्या जीवांना आनंद देतो.

प्रबळगड किल्ल्याजवळ करण्यासारख्या गोष्टी (Activities to do near Parbalgad Fort.)

प्रेक्षणीय स्थळे:  मनमोहक लँडस्केप पर्यटकांना दैनंदिन जीवनातील गोंधळापासून आराम देतात. पक्ष्यांचा मधुर किलबिलाट, आकाशातील विस्तीर्ण निळ्या रंगाची छटा आणि चहुबाजूंनी पसरलेली प्रसन्न हिरवाई तुमच्या पापण्या ओलांडून हळू हळू तुमच्या हृदयात उतरेल. किल्ल्यातील विचित्र खडकांची निर्मिती पाहण्यासारखी आहे.

कॅम्पिंग:  तंबू भाड्याने उपलब्ध असतात आणि एक थकवणाऱ्या ट्रेक नंतर आराम करण्यासाठी शिखरावर कॅम्प लावले जाऊ शकतात. निसर्गाच्या सुंदर वरदानांना तुमचे तात्पुरते घर बनवण्यासाठी एक योग्य ठिकाण आहे. ताऱ्यांनी भरलेले आकाश आणि कॅम्पफायरमधील उबदारपणा हे संस्मरणीय रात्रीसाठी घटक आहेत.

ट्रेकिंग:  प्रबळगड पठाराजवळ अनेक शिखरे आहेत जी एक साहसी ट्रेकिंगचा अनुभव देतात. कलावंतीन शिखरावर खडकाळ प्रदेश आणि हिरवाईने वेढलेल्या पायवाटा आहेत. प्रबळगडाची जुळी बहीण म्हणून प्रचलित  असलेला इर्शाळगड किल्ला ट्रेकिंगसाठीही लोकप्रिय आहे. प्रबळगडापासून काही किलोमीटर अंतरावर असलेल्या कल्याण किल्ल्यापर्यंत किंवा चंदेरी किल्ल्यापर्यंतही जाता येते.

सहल (Picnic)

  येथील शांत आणि प्रसन्न वातावरण हे मजेदार आणि आरामदायी पिकनिक किंवा सहलीसाठी आदर्श वातावरण आहे. लुईसा पॉइंट आणि वन ट्री हिल पॉइंट सारखी ठिकाणे ताज्या हवेचा श्वास आणि नेत्रदीपक दृश्ये आहेत. येथे तुम्ही तुमच्या मित्र आणि कुटुंबियांसोबत बसून आनंद घेऊ शकता.

मोबाइल कनेक्टिव्हिटी (Mobile connectivity)

ठाकूरवाडी आणि पनवेल परिसरात पायथ्याशी असलेल्या गावात नेटवर्क कनेक्टिव्हिटी चांगली आहे. तुम्ही प्रबलमाचीला जाताना, जंगले आणि हवामानातील अडथळ्यांमुळे सेल्युलर कनेक्टिव्हिटी कमी होऊ शकते. शिखरावर, कमी कनेक्टिव्हिटी आहे, परंतु यामुळे तुम्हाला दैनंदिन जीवनातील घाई-गडबडीतून आराम मिळेल.

एटीएम सुविधा (ATM Facilities)

प्रबळगडाजवळ  सर्वात जवळचे एटीएम ठाकूरवाडी गावात आहेत. येथे अँक्सिस बँक, एसबीआय, बँक ऑफ इंडिया आणि आयसीआयसीआय बँक यांसारख्या प्रमुख बँकांचे एटीएम आहेत. तुम्हाला पनवेल स्टेशनवर बँक ऑफ इंडिया देखील मिळेल.

अन्न साधने (Food facilities near Fort Prabalgad)

प्रबलमाची येथे चहाचे स्टॉल्स आणि स्नॅक्स जॉइंट्स आहेत जे ट्रेकचे मूळ ठिकाण आहे. रिसॉर्ट्स, हॉटेल्स देखील निवासासाठी उपलब्ध आहेत. पण किल्ला चढत असताना पाण्याची बाटली सोबत ठेवावी.

तर मित्रांनो आजच्या ह्या लेखात आपण प्रबळगड किल्याबद्दल जी काही माहिती पहिली ती तुम्हाला कशी वाटली ते आम्हाला नक्की कमेंट मध्ये कळवा व माहिती आवडल्यास आपल्या आप्तस्वकीयांपर्यंत ही माहिती नक्की पोहोचवा.