Shivneri Fort : शिवनेरी किल्ल्यातील प्रेक्षणीय स्थळे व प्रेक्षणीय स्थळांची माहिती
शिवनेरी किल्ला हा भारताच्या महाराष्ट्र राज्यातील पुणे जिल्ह्यातील जुन्नर शहरात स्थित एक प्राचीन किल्ला आहे. शिवनेरी किल्ला पुण्यापासून 105 किलोमीटर अंतरावर आहे. शिवनेरी किल्ला ३०० मीटर उंच टेकडीवर आहे, जो पाहण्यासाठी तुम्हाला सात दरवाजे पार करावे लागतील. त्यावेळी या किल्ल्याची सुरक्षा किती चांगली होती हे या किल्ल्याच्या दरवाजांवरून कळते. शिवनेरी किल्ल्याचे मुख्य आकर्षण म्हणजे शिवरायांची आई जिजाबाईंसोबत असलेली मूर्ती छत्रपती शिवाजी महाराजांचा जन्म शिवनेरी किल्ल्यावर झाला, ज्यांनी पुढे इतिहासाच्या पानात आपले नाव कोरले. Shivneri Fort
Jejuri temple history : जेजुरी खंडोबा मंदिर इतिहास
Who built Shivneri fort | shivneri fort history | Who was the fort keeper of Shivneri fort | importance of shivneri fort | 5 lines on Shivneri fort | essay on shivneri fort | Pune to Shivneri Fort | How to reach Shivneri Fort by bus | Shivneri fort wikipedia | chhatrapati sambhaji maharaj birth place | chhatrapati shivaji maharaj birth place | Chhatrapati Shivaji Maharaj family tree | Birthplace of Shivaji Maharaj | birthplace of shivaji maharaj fort | where is shivneri fort | Information about Shivneri fort in English | shivneri fort photos |
शिवनेरी किल्ला चारही बाजूंनी उतारांनी वेढलेला असून हे उतार येथे येणाऱ्या पर्यटकांना आकर्षित करतात. शिवनेरी किल्ल्याचा आकार आराध्य दिसणाऱ्या शिवपिंडासारखा दिसतो. पुण्यातील जुन्नर नगरमध्ये प्रवेश करताच शिवनेरी किल्ला दिसतो. शिवनेरी किल्ल्याला भेट देण्यासाठी आणि या किल्ल्याचे सौंदर्य पाहण्यासाठी पर्यटक लांबून येतात. जेव्हा कधी पुण्याला सहलीला याल तेव्हा शिवनेरी किल्ल्याला भेट द्यायला विसरू नका.
Google Pay Loan : Google Pay देत आहे 1,00000 (1 लाख) वैयक्तिक कर्ज, येथे ऑनलाइन अर्ज करा !
1.शिवनेरी किल्ल्याचा इतिहास Shivneri Fort History
1595 मध्ये शिवनेरी किल्ला आणि त्याच्या आजूबाजूचा परिसर मालोजीराजे भोसले यांच्या अधिपत्याखाली आला. शिवाजी महाराजांचा जन्म याच किल्ल्यावर १९ फेब्रुवारी १६३० रोजी झाला होता, मात्र १६३२ मध्ये शिवाजी महाराज आणि त्यांच्या आईने हा किल्ला सोडला. यानंतर १६३७ मध्ये हा किल्ला मुघलांच्या ताब्यात आला. शिवाजी महाराजांनी १६७३ मध्ये किल्ला काबीज करण्याचा प्रयत्न केला पण तो अयशस्वी झाला. वेळ निघून गेली आणि 40 वर्षांच्या अंतरानंतर 1716 मध्ये शाहू महाराजांनी पेशव्यांच्या ताब्यात किल्ला मराठा साम्राज्याच्या ताब्यात आला. Shivneri Fort
2. शिवनेरी किल्ल्याची रचना Shivneri Fort Architecture
शिवनेरी किल्ला हा त्रिकोणी रचना असलेला डोंगरी किल्ला आहे. गडाचे प्रवेशद्वार नैऋत्य बाजूस आहे. शिवनेरी किल्ला मातीच्या भिंतीने वेढलेला आहे. या आकर्षक किल्ल्याच्या आतील भागात मुख्य इमारती म्हणजे प्रार्थनामंडप, समाधी आणि मशीद. गडाच्या आत मनाचा दरवाजा असल्याचे सांगितले जाते. किल्ला संकुलाच्या मध्यभागी एक पाण्याचे टाके आहे ज्याला ‘बदामी तलाव’ असे म्हणतात. शिवनेरी किल्ल्याच्या आत गंगा आणि यमुना नावाचे दोन धबधबे आहेत, जे पर्यटकांमध्ये लोकप्रिय आहेत.
3. शिवनेरी किल्ल्याचे प्रवेश शुल्क Shivneri Fort Entry Fees
शिवनेरी किल्ल्यावर कोणत्याही प्रकारचे प्रवेश शुल्क नाही, येथे येणाऱ्या प्रवाशांसाठी हे पर्यटन स्थळ अगदी मोफत आहे.
4. शिवनेरी किल्ल्याभोवती प्रेक्षणीय स्थळे आणि आकर्षणे Places To Visit Near Shivneri
शिवनेरी किल्ल्याच्या आजूबाजूला तुम्हाला अनेक पर्यटन स्थळे सापडतील जिथे तुम्ही फिरायला जाऊ शकता. आम्ही तुम्हाला खाली या आकर्षक पर्यटन स्थळांची माहिती देणार आहोत.
4.1 शिवनेरी किल्ल्यातील शिवाई देवीचे तीर्थ Shivneri Fort Mein Dharmik Sthan Shivai Devi Temple
शिवनेरी किल्ल्याला भेट देताना सेट दरवाजातून शिपाई नावाचा पाचवा दरवाजा ओलांडल्यानंतर पर्यटक येथील मुख्य रस्त्यावरून डावीकडे जाऊन शिवाईच्या मंदिरात पोहोचतात. या मंदिराच्या मागे खडकात 6-7 आकर्षक गुहा बांधलेल्या आहेत. मंदिरात शिवाई देवीची सुंदर मूर्ती स्थापित आहे.
4.2 अंबरखाना, शिवनेरी किल्ल्यातील पाहण्यासारखे ठिकाण Shivneri Fort Me Dekhne Wali Jagah Ambarkhana
मागच्या दरवाजाने शिवनेरी किल्ल्यावर प्रवेश केल्यावर अंबरखाना दिसतो. जे खराब झाले आहे आणि अन्नधान्य साठवण्यासाठी वापरले जात होते. गडावर येणाऱ्या पर्यटकांनाही अंबरखाने पाहायला आवडतात.
4.3 शिवनेरी किल्ला पाण्याच्या टाकीला भेट देण्याचे छान ठिकाण Shivneri Fort Ghumne Ki Achchi Jagah Pani Ka Kund
शिवनेरी किल्ल्याच्या मध्यभागी एक तलाव किंवा कुंड बांधले आहे, ज्यामध्ये गंगा आणि यमुना नावाच्या झऱ्यांचे बारमाही पाणी वाहते. जे शिवनेरी किल्ल्यातील आकर्षक दृश्य सादर करते.
4.4 शिवकुंज, शिवनेरी किल्ल्यातील पाहण्यासारखे ठिकाण Shivneri Kile Me Dekhne Layak Jagah Shivkunj
शिवकुंज हे शिवनेरी किल्ल्यातील शिवाजी महाराजांचे एक सुंदर स्मारक आहे. या सुंदर वास्तूची पायाभरणी महाराष्ट्राचे पहिले मुख्यमंत्री श्री.यशवंतराव चव्हाण यांच्या हस्ते करण्यात आली आणि उद्घाटनही त्यांच्या शुभहस्ते करण्यात आले.
4.5 शिवनेरी पर्यटन स्थळ जुन्नर लेणी Shivneri Ke Payatan Sthal Junnar Caves
शिवनेरी किल्ल्याच्या पर्यटन स्थळांपैकी जुन्नर लेणी महाराष्ट्र राज्यातील औरंगाबाद जिल्ह्यात आहेत आणि या प्राचीन लेणी या ठिकाणचे प्रसिद्ध आकर्षण आहे. या लेणी इसवी सनपूर्व दुसरे शतक ते इसवी सनाच्या तिसर्‍या शतकातील असल्याचे मानले जाते. जुन्नरची लेणी तुळीजा लीना ग्रुप, मानमोडी हिल ग्रुप आणि गणेश लीना ग्रुप अशा तीन मोठ्या गटांमध्ये विभागली गेली आहेत.
4.6 शिवनेरी किल्ल्यातील लेण्याद्री गुहा Shivneri Kile Ke Darshaniya Sthal Lenyadri Caves
लेण्याद्री लेणी ही जुन्नरमधील प्रमुख पर्यटन स्थळांपैकी एक आहे आणि ती 30 खडक कापलेल्या बौद्ध लेण्यांची मालिका म्हणून वसलेली आहे. जे महाराष्ट्रातील पुणे जिल्ह्यातील जुन्नरजवळ आहे. कुकडी नदीच्या उत्तर-पश्चिमेस असलेल्या या लेणी इसवी सनाच्या पहिल्या व तिसऱ्या शतकातील असल्याचे मानले जाते. गणपतीसाठी प्रसिद्ध असलेली सातवी गुहा पर्यटकांमध्ये अधिक लोकप्रिय आहे. गणपतीचे हे मंदिर अष्टविनायक मंदिरांपैकी एक मानले जाते.
4.7 शिवनेरी किल्ला आकर्षणे पार्वती टेकडी पुणे Shivneri Fort Ke Aakarshan Sthal Parvati Hill Pune
पार्वती टेकडी, शिवनेरी किल्ल्यातील प्रमुख पर्यटन स्थळांपैकी एक, हे पुणे शहरातील एक अतिशय प्रसिद्ध हिल स्टेशन आहे जिथे प्राचीन मंदिरे आहेत. येथे भगवान शिव, विष्णू, गणेश आणि कार्तिकेय यांना समर्पित असलेली चार मंदिरे 17 व्या शतकातील असल्याचे मानले जाते. पार्वती हिल शिखर, समुद्रसपाटीपासून 2100 फूट उंचीवर वसलेले, अनेक विलोभनीय दृश्ये देते. टेकडीवर बांधलेल्या पार्वती संग्रहालयात अनेक जुनी हस्तलिखिते, तलवारी, तोफा, नाणी आणि चित्रांचा संग्रह पाहायला मिळतो.
4.8 शिवनेरी पर्यटन स्थळे राजा दिनकर केळकर संग्रहालय पुणे Shivneri Ke Paryatan Sthal Raja Dinkar Kelkar Museum Pune
राजा दिनकर केळकर संग्रहालय, शिवनेरी किल्ल्याचे पर्यटन स्थळ, पुण्यात आहे आणि भारताच्या विविध भागांतील कलाकृतींचा संग्रह आहे. डॉ. डी. जी. केळकर हे या संग्रहालयामागील प्रमुख व्यक्ती आहेत. राजा दिनकर केळकर संग्रहालय ज्या राजाचा एकुलता एक मुलगा दुःखदरित्या मारला गेला त्याच्या स्मरणार्थ बांधण्यात आले आहे. हे संग्रहालय देशातील दुसऱ्या क्रमांकाचे सर्वात मोठे संग्रहालय आहे. जे 21000 हून अधिक विविध युग, जाती, संस्कृती आणि परंपरांचे प्रतिनिधित्व करते.
4.9 शिवनेरी सिंहगड किल्ले पुणे येथे भेट देण्याची ठिकाणे Shivneri Ke Darshaniya Sthal Sinhagad Fort Pune
तुम्हाला समुद्रसपाटीपासून ४३०० फूट उंचीवरून पृथ्वी पाहायची असेल, तर पुण्यातील हे पर्यटन स्थळ तुमच्यासाठी खूप खास असेल. सह्याद्रीच्या डोंगरावरील सिंहगड किल्ल्याची भेट तुमच्यासाठी अविस्मरणीय ठरू शकते. या किल्ल्याला भेट देण्यासोबतच तुम्ही येथे असलेली हिरवळ, सुंदर धबधबे आणि विलक्षण शांततेचा आनंद घेऊ शकता. कृपया सांगा की शिवाजी महाराजांचे धाकटे पुत्र राजाराम यांचा मृत्यू सिंहगड किल्ल्यावर झाला. याशिवाय या किल्ल्यात सांगण्यासारखे बरेच काही आहे.
4.10 शिवनेरी आकर्षणे द एम्प्रेस गार्डन पुणे Shivneri Ke Aakarshan Sthal The Empress Garden
एम्प्रेस गार्डन हे 39 एकर जागेवर पसरलेले एक उद्यान आहे जे आश्चर्यकारकपणे ब्रिटीश राजवट आणि त्यांच्या शक्तीची आठवण करून देते. ब्रिटीशांनी राणी व्हिक्टोरियाला ‘भारताची सम्राज्ञी’ ही पदवी दिली तेव्हा या बागेचे नाव देण्यात आले. हे उद्यान पुण्यातील एक महत्त्वाचे पर्यटन स्थळ आहे ज्याला पर्यटक वारंवार भेट देतात. शिवनेरी किल्ल्याला भेट देणार्‍या पर्यटकांना पुण्यातील एम्प्रेस गार्डनलाही भेट द्यायला आवडते.
5 .शिवनेरी किल्ल्याला भेट देण्यासाठी सर्वोत्तम वेळ Best Time To Visit Shivneri Fort
पर्यटनाच्या दृष्टीने सर्वोत्तम असलेल्या शिवनेरी किल्ल्याला भेट देण्यासाठी ऑक्टोबर ते मार्च हा काळ उत्तम मानला जातो.
6. जुन्नरमध्ये खाण्यासाठी स्थानिक पदार्थ Local Food Of Junnar
जुन्नर हे एक अतिशय आकर्षक पर्यटन स्थळ आहे, जे शिवनेरी किल्ल्यासाठी प्रसिद्ध आहे. पण इथल्या स्थानिक खाद्यपदार्थांबद्दल बोलायचं तर इथे अनेक प्रकारचे स्वादिष्ट पदार्थ मिळतात. स्थानिक रेस्टॉरंट्स व्यतिरिक्त, तुम्ही भेल पुरी, वडा पाव, मिसळ पाव, पोहे, पावभाजी, पिठला भाकरी, दुबेली आणि पुरण पोळीचा आस्वाद शहरातील रस्त्यांवर आणि रस्त्यावर मिळू शकता. इथल्या स्थानिक जेवणात पुण्याच्या रुचकर जेवणाची चव असते.
7. शिवनेरी किल्ल्याजवळ कुठे राहायचे Where To Stay Near Shivneri Fort
शिवनेरी किल्ल्यापासून थोड्याच अंतरावर तुम्हाला हॉटेल्स मिळतील, जी कमी-बजेटपासून हाय-बजेटपर्यंत उपलब्ध आहेत. तुम्ही तुमच्या गरजेनुसार हॉटेल निवडू शकता.
हॉटेल टक्सन
निवारा लॉज (Niwara Lodge)
Wanderlust रिसॉर्ट (Wanderlust Resort)
क्रिस्टल रिसॉर्ट
मध्ये मॅट्रिक्स
शिवनेरी किल्ला माहिती Shivneri Fort Information
मराठा राजा छत्रपती शिवाजी यांचे जन्मस्थान म्हणून प्रसिद्ध असलेला शिवनेरी किल्ला हा मराठा राजवटीत महत्त्वाच्या किल्ल्यांपैकी एक होता. हे पुणे जिल्ह्यातील जुन्नर शहराजवळ पुण्याच्या उत्तरेस ९५ किमी अंतरावर आहे.
१९व्या शतकातील शेवटचा पेशवा दुसरा बाजीराव यांचे घर.
छत्रपती शिवाजी महाराज हे शिवनेरीचे किल्लेदार होते.
शिवनेरी हे इ.स.च्या पहिल्या शतकापासून बौद्ध अधिराज्याचे ठिकाण म्हणून ओळखले जाते. येथील लेणी, दगडी बांधकाम आणि पाण्याची व्यवस्था इ.स. पहिल्या शतकापासून वस्तीची उपस्थिती दर्शवते. देवगिरीच्या यादवांच्या ताब्यात असल्याने शिवनेरी हे नाव पडले.
शिवनेरी हा पुणे जिल्ह्याच्या उत्तरेला जुन्नर आणि त्याच्या पायथ्याशी असलेला एक डोंगरी किल्ला आहे आणि छत्रपती शिवाजी महाराजांचे जन्मस्थान होते. जरी वेळ आणि हवामानाच्या विध्वंसाला किल्ला बळी पडला असला तरी, त्याची संरचनात्मक शैली अभ्यास करण्यासारखी आहे.
छत्रपती शिवाजी महाराजांचे जन्मस्थान, शिवनेरी किल्ला पुणे, महाराष्ट्रातील जुन्नर शहराजवळ आहे. मराठा साम्राज्याशी संबंधित शिवनेरी किल्ल्याचा समृद्ध इतिहास असल्याने अनेक पर्यटकांना या किल्ल्याला भेट द्यायला आवडते. या किल्ल्याचा उपयोग देश आणि कल्याण दरम्यानच्या व्यापारी मार्गाचे रक्षण करण्यासाठी केला जात असे.
