पुरंदर किल्ला हा महाराष्ट्रातील प्रमुख ऐतिहासिक किल्ल्यांपैकी एक आहे आणि हा किल्ला पुरंधर किल्ला म्हणूनही ओळखला जातो. पुरंदर किल्ला हा महाराष्ट्राच्या पुण्यातील पश्चिम घाटावर आहे. पुरंदर किल्ला हा छत्रपती शिवाजी महाराजांच्या आदिल शाही विजापूर सल्तनत आणि मुघल विरुद्धच्या उदयाचे प्रतीक म्हणून ओळखला जातो कारण हा शिवाजी महाराजांचा पहिला विजय होता. पुरंदर किल्ल्याची समुद्रसपाटीपासून 4472 फूट उंची आहे.किल्ल्याच्या पायथ्याशी असलेल्या पुरंदर किल्ल्याच्या नावावरून एका गावाचे नाव पडले असून ते पुरंदर ग्राम म्हणून ओळखले जाते. Purandar Fort History
Harihar Fort history : हरिहर किल्ल्याची संपूर्ण माहिती
किल्ला हे संभाजी राजे भोसले यांचे जन्मस्थान आहे. पुरंदर किल्ला दोन स्वतंत्र विभागात विभागलेला असून किल्ल्याचा खालचा भाग माची म्हणून ओळखला जातो. purandar fort information in marathi माचीच्या उत्तरेला एक छावणी आणि वेधशाळा उरते. पुरंदर किल्ल्यावर भगवान पुरंदरेश्वराचे मंदिर आहे. या लेखात पुढे, आम्ही पुरंदर किल्ल्याशी संबंधित सर्व मनोरंजक तथ्ये आणि त्याच्या प्रवासाशी संबंधित गोष्टींबद्दल बोलणार आहोत, म्हणून हा लेख नक्कीच पूर्ण वाचा purandar fort information in english
पुरंदर किल्ल्याचा इतिहास Purandar Fort History
किल्ल्याचा इतिहास 11 व्या शतकातील मानला जातो कारण हा किल्ला प्रथम यादव काळात ओळखला गेला होता. 1350 च्या दरम्यान तो किल्ला मजबूत करणाऱ्या किल्लेदारांच्या ताब्यात राहिला. पण नंतर हा किल्ला अंमलाखाली आला आणि जहागीरदारांच्या आवाक्याबाहेर ठेवण्यात आला. इतिहासकारांच्या मते, पुरंदर किल्ला कोसळण्यापासून वाचवण्यासाठी आणि संरक्षक देवतेला संतुष्ट करण्यासाठी एका पुरुष आणि एका महिलेला गडाखाली जिवंत गाडण्यात आले होते. 1670 मध्ये शिवाजी राजे यांची जहागीरदार म्हणून नियुक्ती झाली पण ते फार काळ टिकू शकले नाहीत. पण तब्बल पाच वर्षानंतर शिवाजी महाराजांनी औरंगजेबाविरुद्ध बंड करून हा किल्ला आपल्या ताब्यात घेतला.
पुरंदर किल्ल्याची वास्तू Purandar Fort Architecture
किल्ल्यातील आकर्षक शिल्पांपैकी मुरारजी देशपांडे यांचा सुंदर पुतळा पर्यटकांच्या आकर्षणाचा केंद्रबिंदू आहे. पुरंदर किल्ल्याची वास्तू पाहण्यासारखी आहे.किल्ला दोन भागात विभागलेला आहे. माचीच्या खालच्या स्तरावरून पायऱ्या वरच्या बालेकिलाकडे जातात. किल्ल्याच्या आत एक हृदय दरवाजा आहे जो बाले किल्ल्याची पहिली रचना म्हणून ओळखला जातो. प्राचीन केदारेश्वर मंदिर हे देखील किल्ल्याचे आकर्षण आहे. पुरंदरचा किल्ला शिवाजी महाराज आणि इंग्रज यांच्यातील संघर्षाचा साक्षीदार ठरला आहे. purandar fort trek purandar fort trekमात्र जेव्हा इंग्रजांनी हा किल्ला जिंकला तेव्हा येथे एक चर्चही बांधण्यात आले. Purandar Fort History
पुरंदर किल्ल्याचे प्रवेश शुल्क Purandar Fort Entry Fees
किल्ल्याला भेट देण्यासाठी पर्यटकांकडून कोणतेही प्रवेश शुल्क आकारले जात नाही, परंतु प्रवेशासाठी ओळखपत्र अनिवार्य आहे.
पुरंदर किल्ल्यातील प्रमुख पर्यटन स्थळे आणि आकर्षणे Why is Purandar famous ?
किल्ल्याजवळ अनेक निसर्गरम्य, आकर्षक आणि पाहण्यासारखी ठिकाणे आहेत. तुम्ही पुरंदर किल्ल्याला भेट देण्यासाठी आला असाल तर या सुंदर ठिकाणांना भेट द्यायला विसरू नका, ज्यांची माहिती आम्ही तुम्हाला खाली देत आहोत.
५.१ बनेश्वर मंदिर Baneshwar Temple
पुरंदर किल्ल्यातील प्रमुख पर्यटन स्थळांपैकी एक, भगवान शिवाला समर्पित बाणेश्वर मंदिर पुरंदर किल्ल्यापासून 26 किलोमीटर अंतरावर नसरपूर येथे आहे. या निसर्गरम्य मंदिरामध्ये मध्ययुगीन काळातील प्राचीन आणि शांत परिसर आहे आणि ‘मंदिराच्या मागे एक आकर्षक मोठा धबधबा देखील आहे. नसरपूरचे हे बाणेश्वर मंदिर देखील संरक्षित वनक्षेत्र आणि पक्षी अभयारण्य म्हणून घोषित करण्यात आले आहे. पुणे आणि पुरंदर किल्ल्यावर येणाऱ्या पर्यटकांनी या मंदिराला जरूर भेट द्यावी. Purandar Fort History
५.२ मल्हारगड किल्ला Malhargad Ka Kila
मल्हारगड किल्ला हा पुण्याजवळील डोंगरी किल्ला आहे. मल्हारगड किल्ला सोनोरी किल्ला म्हणूनही ओळखला जातो. हा किल्ला 1775 च्या आसपास बांधला गेला आणि मराठ्यांनी बांधलेला शेवटचा किल्ला मानला जातो. पुरंदर किल्ल्यापासून मल्हारगड किल्ल्यापर्यंतचे अंतर अंदाजे 27 किलोमीटर आहे. हा किल्ला पर्यटकांना आकर्षित करतो.
5.3 भाटघर धरण Bhatghar Dam
भाटघर धरण हे एक गुरुत्वाकर्षण धरण आहे जे पुण्यापासून सुमारे 70 किमी अंतरावर आणि महाराष्ट्रातील पुरंदर किल्ल्यापासून सुमारे 35 किमी अंतरावर असलेले एक अद्भुत सहलीचे ठिकाण आहे. याशिवाय हे मराठी आणि बॉलीवूड चित्रपटांसाठी उत्तम शूटिंग ठिकाण म्हणूनही ओळखले जाते. लॉयड डॅम म्हणून प्रसिद्ध असलेले हे धरण पाण्याशी संबंधित कामांसाठी पर्यटकांमध्येही लोकप्रिय आहे.
5.4 इस्कॉन एनवीसीसी मंदिर पुणे ISKCON NVCC Temple
पुरंदर किल्ल्याच्या प्रेक्षणीय स्थळांमध्ये समाविष्ट असलेली इस्कॉन NVCC मंदिरे पुण्याजवळील कोंढवा परिसरात किल्ल्यापासून सुमारे 31 किलोमीटर अंतरावर आहेत. इस्कॉन न्यू वैदिक कल्चरल सेंटर मंदिर भगवान कृष्ण आणि राधारानी यांना समर्पित आहे. मंदिरात स्थापित भगवान कृष्ण आणि राधाजींच्या मूर्ती सुंदर कपडे आणि इतर वस्तूंनी सजलेल्या आहेत.
5.5 शिंदे छत्री वानवडी पुणे Shinde Chatri
शिंदे छत्री हे पुण्यातील वानवडी येथे असलेले महादजी शिंदे यांचे ऐतिहासिक वास्तू आहे. महादजी शिंदे हे मराठा साम्राज्याचे शासक होते. सरदार राणोजीराव सिंधिया यांचे सर्वात धाकटे आणि पाचवे पुत्र कोण होते. महादजी शिंदे यांना शीख सरदारांनी “वकील-उल-मुल्क” आणि मुघलांनी “अमीर-उल-अमरा” या पदवीने सन्मानित केले. पुरंदर किल्ल्यापासून सुमारे 35 किलोमीटर अंतरावर शिंदे छत्री आहे.
5.6 राजीव गांधी प्राणीसंग्रहालय पुणे Rajiv Gandhi Zoological Park Pune
राजीव गांधी प्राणीशास्त्र उद्यान पुणे जिल्ह्यातील कात्रस भागात आहे आणि ते सुमारे 130 एकर जागेवर पसरले आहे. राजीव गांधी प्राणी उद्यानाला कात्रस स्नेक पार्क असेही म्हणतात. राजीव गांधी प्राणी उद्यान तीन विभागात विभागले गेले आहे. ज्यामध्ये प्राणी अनाथालय, प्राणीसंग्रहालय आणि स्नेक पार्क म्हणून विकसित केले जात आहेत. राजीव गांधी प्राणी उद्यानात एक आकर्षक तलावही आहे. या ठिकाणाला पर्यटक मोठ्या संख्येने भेट देतात.
5.7 भुलेश्वर मंदिर पुणे Bhuleshwar Temple Pune
भुलेश्वर मंदिर हे पुण्यातील प्रमुख प्रेक्षणीय स्थळांपैकी एक आहे आणि पुरंदर किल्ल्यापासून सुमारे 42 किलोमीटर अंतरावर आहे. भुलेश्वर मंदिर हे भगवान शिवाला समर्पित आहे आणि येथील संरक्षित स्मारकांपैकी एक मानले जाते. भुलेश्वर मंदिर 13व्या शतकात बांधले गेले असे मानले जाते. या मंदिरात श्रीगणेशाला स्त्रियांच्या कपड्यांमध्ये धारण केले जाते, म्हणून त्यांना गणेशवारी किंवा लंबोदरी असेही म्हणतात. या मंदिरात पार्वतीनेही नृत्य केल्याचे मानले जाते.
5.8 राष्ट्रीय युद्ध संग्रहालय National War Museum Pune
1977 मध्ये सुरू झालेल्या युद्धातील सैनिकांच्या बलिदान आणि हौतात्म्याच्या स्मरणार्थ राष्ट्रीय युद्ध संग्रहालय पुणे बांधण्यात आले. या संग्रहालयात युद्धाशी संबंधित अनेक प्रदर्शने जतन करण्यात आली आहेत. त्यांपैकी Utside कारगिल युद्धात वापरलेले MiG 23BN देखील समाविष्ट आहे जे कारगिल युद्धात वापरले गेले होते. या संग्रहालयाशी निगडीत वस्तू पाहण्यासाठी दूरदूरवरून पर्यटक येतात.
5.9 बंड गार्डन पुणे Bund Garden Pune
पुरंदर किल्ल्यातील आकर्षक पर्यटन स्थळांपैकी एक असलेले बंड गार्डन हे पर्यटकांसाठी उत्तम ठिकाण आहे. महात्मा गांधी उद्योग म्हणून ओळखले जाणारे बंड गार्डन हे पुण्यातील सर्वात मध्यवर्ती उद्यानांपैकी एक मानले जाते. हे सिंचन पाण्याचे स्त्रोत म्हणून देखील काम करते. पर्यटकांमध्ये हे ठिकाण स्वर्गासारखे झाले आहे. तुमच्या पर्यटन स्थळापासून पुरंदर किल्ल्यापासून बंड गार्डनचे अंतर सुमारे 47 किमी आणि पुणे शहरापासून सुमारे 40 किमी आहे.
5.10 लाल महाल पुणे महाराष्ट्र Lal Mahal Pune
लाल महाल 1630 मध्ये शाजी भोंसले यांनी त्यांचा मुलगा आणि पत्नी जिजाबाई यांच्यासाठी बांधला होता. पुणे शहराची पुनर्बांधणी करण्याच्या उद्देशाने हा ऐतिहासिक लाल महाल बांधण्यात आला. लाल महालाच्या आत शिवाजी महाराज आणि त्यांच्या आईची अनेक चित्रे आहेत. जिजाबाईंचा आकर्षक पुतळा हे लाल महालाचे आकर्षण आहे. पुरंदर किल्ल्याला भेट देताना पर्यटकांना लाल महालाचे सौंदर्य पाहण्याची इच्छा असते. जे तुमच्या पर्यटन स्थळ पुरंदर किल्ल्यापासून 40 किलोमीटर अंतरावर आहे.
6. पुरंदर किल्ल्याला भेट देण्यासाठी सर्वोत्तम वेळ Best Time To Visit Purandar Fort
तुम्ही वर्षभरात कधीही पुरंदर किल्ल्याला भेट देऊ शकता. पण पुरंदर किल्ल्याला भेट देण्याचा उत्तम काळ म्हणजे ऑक्टोबर ते मार्च.
7. पुरंदर किल्ल्याजवळ स्थानिक खाद्यपदार्थ Best Local Food Near Purandar Kila
पुरंदर किल्ला हे पुणे आणि महाराष्ट्रातील प्रमुख पर्यटन स्थळांपैकी एक आहे आणि येथे अनेक प्रकारचे स्वादिष्ट पदार्थ उपलब्ध आहेत. स्थानिक रेस्टॉरंट्स व्यतिरिक्त, तुम्ही पोहे, पावभाजी, भेळ पुरी, वडा पाव, मिसळ पाव, पिठला भाकरी, दाबेली आणि पुरण पोळीचा आस्वाद देखील शहरातील रस्त्यांवर आणि रस्त्यावर मिळू शकता.
8. पुरंदर किल्ल्याजवळ कुठे राहायचे Where To Stay Near Purandar Fort
पुरंदर किल्ला आणि तेथील प्रेक्षणीय स्थळांना भेट दिल्यानंतर तुम्ही किल्ल्याजवळ हॉटेल शोधत असाल तर आम्ही तुम्हाला सांगतो की किल्ल्यापासून काही अंतरावर काही हॉटेल्स उपलब्ध आहेत, जी कमी बजेटपासून ते उच्च बजेटपर्यंत आहेत.
हॉटेल अभिषेक गार्डन
ऑर्चर्ड रिसॉर्ट
हॉटेल हिमालयन इन
ट्रॉपिका फार्म्स
रॉयल स्टोन
9 . पुरंदर किल्ल्यावर कसे जायचे How To Reach Purandar Fort
पुरंदर किल्ल्यावर जाण्यासाठी तुम्ही फ्लाइट, ट्रेन आणि बस यापैकी एक निवडू शकता. Purandar Fort Maharashtra Map
9.1 विमानाने पुरंदर किल्ल्यावर कसे जावे How To Reach Purandar Fort By Flight
जर तुम्ही पुरंदर किल्ल्याला भेट देण्यासाठी हवाई मार्ग निवडला असेल तर आम्ही तुम्हाला सांगतो की पुरंदर किल्ल्यापासून जवळचे विमानतळ पुणे विमानतळ आहे. जे किल्ल्यापासून सुमारे 45 किलोमीटर अंतरावर आहे आणि येथून तुम्ही कॅबने पुरंदर किल्ल्यावर सहज पोहोचू शकता.
9.2 पुरंदर किल्ल्याला ट्रेनने कसे जायचे How To Reach Purandar Fort By Train
पुरंदर किल्ल्याला भेट देण्यासाठी तुम्ही रेल्वे मार्ग निवडला असेल, तर आम्ही तुम्हाला सांगतो की पुणे रेल्वे स्टेशन हे किल्ल्यापासून सर्वात जवळचे स्टेशन आहे. जे पुरंदर किल्ल्यापासून सुमारे 29 किलोमीटर अंतरावर आहे आणि देशातील इतर प्रमुख रेल्वे स्थानकांसोबत जोडलेले आहे.
९.३ बसने पुरंदर किल्ल्यावर कसे जायचे How To Reach Purandar Fort By Bus
जर तुम्ही पुरंदर किल्ल्यावर जाण्यासाठी रस्ता निवडला असेल, तर आम्ही तुम्हाला सांगतो की पुरंदर किल्ला आजूबाजूच्या शहरांशी रस्त्याने जोडलेला आहे. त्यामुळे बसनेही तुम्ही पुरंदर किल्ल्यावर सहज पोहोचू शकता.
